İstiklal mücadelesinde Kuvayımilliye ateşinin yakıldığı Balıkesir’da hareketin öncülerinden Keçecizade Koruyan Mehmet Güvenli ve Zarbalı Hulusi Satış’in ikinci poyra torunu Gülden Sarıbaş, iki dedesiyle alım duyuyor.

Ayvalık ilçesinde hayatını sürdüren ve Balıkesir’in Milli Savaş’deki önemiyle ait eserleri inceleyen 62 yaşındaki Gülden Sarıbaş, Cunda Adası’nda Hulusi Bey anısına ekin evi yerine de geçer butik otelde AA muhabirine, Kurtuluş Savaşı’nın 100 yıl önceki zaferle sonuçlandığını hatırlatarak, annesinin dedesi Hulusi Mir ve babasının dedesi Saklayan Mehmet Emniyetli Satma’in Kuvayımilliye öncülerinden olduğunu söyledi.

Iri dedelerinin benzeri zamanda dünür olduğunu tamlayan Sarıbaş, Zarbalı Hulusi Koca’in 1917 yılında, Saklayan Mehmet Sakıncasız Koca’in ise Kurtuluş Savaşı sırasında Balıkesir’dahi belediye başkanlığı yaptığını dile getirdi.

Reddi İlhak Cemiyetinden 1919’bile Balıkesir’e gönderilen mektubun önceki Hafız Mehmet Sakıncasız Satma’e ulaştığını ve onun vatanın engelleme edilmesi zımnında gözyaşlarını tutamadığını tabir fail Sarıbaş, şöyle konuştu:

“Dedem Keçecizade Hafız Mehmet Tehlikesiz Eş henüz sonra bilcümle Balıkesir’i Kıraat Yurdu’na çağırmış. İlk oluşturulan kalıp yıldız bilimi 11 kişilikmiş, heyetteki gayrimüslimler ‘Protesto ve direnişe katılmayalım’ dedikleri için heyet 7 kişiye sakıt ve henüz bilahare toplantılar adsız yapılmaya başlanmış. Ala Mescit’teki derinti dikkati çekmesin diyerek veladet okutma bahanesiyle mamul. Gizli toplantılar Zarbalı Hulusi Koca’in evinde reşit. Özlük aralarında askerli mücadeleye değişmeyen vermişler ve bunu halka duyurmak istemişler. Bunun duyurulup Balıkesir’in işgalini çelmek için de veladet bahanesiyle Ala Mescit’te tıpkı derinti yapılma kararı Zarbalı Hulusi Komutan’in evinde münfail. Hulusi Bey’in evinde alınan kararla halka, Alacalı Mescit’te veladet okutulacak diyerek duyurulmuş ve el oraya toplam. Bu toplantı sırasında üstelik İzmir’in engelleme edildiğini, Balıkesir’in anbean işgal edilebileceğini ve düşmanın Türk topraklarına kadem bastığını söylemişler. Orada kısacası silahlı direnç kararını almışlar.”

Palikarya obstrüksiyon güçlerine cebin Saklayan Mehmet Emin Koca’in cepheye sivil direnişçilerin komutanlarından biri namına sunma önde gittiği bilgisini veren Sarıbaş, dedesi Mehmet Bey’in 15 yaşındayken ona haremlik ettiğini söyledi.

Sarıbaş, Saklayan Mehmet Emin Komutan’in, Balıkesir’deki Anzavur Ayaklanması’nın bastırılmasında eke katkıları olduğunu ifade ederek, “Cepheden döndüklerinde Balıkesir’deki vatandaşlar Keçeci dedemi balaban ayrımsız sevinçle yollarda karşılamış.” dedi.

Zarbalı Hulusi Satış’in dahi Kuvayımilliye’nin öncülerinden olduğunu anlatan Sarıbaş, 130 kişilik müfrezesiyle Bergama’ya akıllıcasına akım ederek Palikarya kuvvetlerini durdurduğunu belirtti.

Geri püskürtülen nehiy güçlerinin Menemen’bile 17 Haziran 1919’bile sivillere saldırarak kırım yaptığını anlatım fail Sarıbaş, “İkisi Erzurum ve Sivas kongreleri öncesi olmak üzere Balıkesir’üstelik 5 kongre düzenlenmiş. Bu kongreler sonucunda 101 değişmeyen alınmış, bu kararlarla Balıkesir’birlikte tıpkı azamet kabilinden debi edilmiş. Bunu bazıları ‘çete hareketi’ diye küçümsemek lazım amma banko Balıkesir bir aydın hareketidir, bilinçli aynı Kuvayımilliye mücadelesidir. Zaten böyle tıpkı savaşım olmasaydı 14 ay sürecinde Yunan kuvvetleri ahenktar kalaba kurulana kadar Anadolu’yu çoktan engelleme etmiş olurdu.” değerlendirmesini yaptı.

Sarıbaş, Zarbalı Hulusi Koca’in 1922’den irtihal ettiği 1968’e büyüklüğünde Ayvalık’ta yaşadığı bilgisini verdi.

“İki kahraman dedenin torunu olmaktan şişman alım duyuyorum”

Iri dedesinin, ömrünün akıbet 3 yılını Çamlık Mahallesi’ndeki evlerinde geçirdiğini dile getiren Sarıbaş, şunları kaydetti:

“Zarbalı dedem 86 yaşında olmasına rağmen ölmeden önceki sonuç 6 taban büyüklüğünde çalışkan yaşantısını sürdürdü. Çokça boş ayrımsız zekasının olduğunu annemlerden duyuyorum. Son zamanlarda gözleri görmüyordu ve ego ona ceride okuyordum. Dedem günlük hayatla hiçbir ahit ilgisini koparmadı. Herhangi Bir ant her şeyden apaydın almak talip biriydi. Zarbalı dedem sonuç 6 ayını yatağa bağlı geçirdi. Yatağının ucunda koskocaman bire bir Türk bayrağı ve madalyaları ile silahları duruyordu. Bu görüntüyü on paralık unutmam. Keçecizade Saklayan Mehmet Emniyetli Satış dedem birlikte 1935 yılında irtihal etmiş. Gelişigüzel iki dedem dahi Balıkesir’birlikte Kasaplar Mahallesi’nde yandaki oluyorlarmış. Kurtuluş Savaşı sonrası çocuklarını evlendiriyorlar ve iki kahraman can dünür oluyorlar. Hakeza iki kahraman dedenin torunu olmaktan büyük saygınlık ve kurum duyuyorum. İstiyorum kim hep Türkiye’deki ati kuşaklar de hakeza balaban benzeri tarihimiz ve kahramanlarımız olduğunu bilsinler.”

Sarıbaş, dedelerinin anılarını gençlere anlatarak geleceğe aktarmaya çalıştığını sözlerine ekledi.

“Şehir meseleleri söz konusu olduğunda kâffesi ortak noktada toplanmış”

“Balıkesir’in Kuvayımilliye Kahramanlarından Zarbalı Hulusi Satış” kitabının yazarı Balıkesir Üniversitesi Olgun Edebiyat Fakültesi Zaman Bölümü Akademisyen Prof. Dr. Nahide Şimşir ise Milli Savaş’nin balaban yokluklar içre yapıldığını vurguladı.

İzmir’in işgalinin peşi sıra Balıkesir’in “Milli Savaş’nin kalesi” olduğunu anlatım eden Şimşir, ” Günindi Anadolu’bile Balıkesir tutunma noktasına gelmiş. Balıkesir’de Kuvayımilliye kahramanları Zarbalı Hulusiler, Yırcalılar, Vehbi Bolak ile ’41 Bayrak Adam’ vasıtasıyla 5 kongre düzenleniyor. Erzurum Kongresi, Şarki Anadolu’birlikte ne ise bu kongreler bile o öneme sahiptir.” ifadelerini kullandı.

Prof. Dr. Şimşir, Balıkesir’da Milli Savaşım döneminde “İzmir’e Makul” gazetesiyle matbuat vasıtasıyla birlikte mücadeleye bindi verildiğini belirtti.

Çoluk çocuk hep halkın Palikarya güçleriyle savaşım ettiğini belirten Şimşir, şunları söyledi:

“Başkaca daha sonraları Mustafa Eksiksizlik Atatürk onlarla irtibata geçip topyekun tıpkı mücadelenin söz konusu olması ve birleşmeleri sağlanmış. Sonraları Milli Savaşım içinde, Balıkesir’üstelik lüzumlu Kuvayımilliye ordusu bahis konusu olduğunda bindi verenler, saylav olarak karşımıza çıkıyorlar kim bunlardan biri de Zarbalı Hulusi As’dir. İzmir nehiy edildiğinde Keçecizade Mehmet Sakıncasız Mevla, Balıkesir’üstelik şehremaneti başkanıydı. İzmir’in işgali üstüne Balıkesir’birlikte bulunan Kıraat Yurdu’nda toplantıların yapılması açısından Keçecizade majör ayrımsız isimdir. Zarbalı’nın da Birinci Acun Savaşı sırasında belediye başkanlığı görevi var. Geçimlerini tüccar adına sağlayan bu insanlar, şehir meseleleri söz konusu olduğunda Balıkesir’üstelik tüccar veya siyasi gelmek muhteşem ham, hepsi eş ayrımsız noktada hep.”