Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Amasra Müessesesine ilişkin maden ocağındaki patlamaya ilişik soruşturma kapsamında tutuklanan ve serbest bırakılan şüphelilerin ifadeleri ortaya çıktı.

Amasra Cumhuriyet Altını Başsavcılığınca hesaplı soruşturmada gözaltına alınan 24 şüpheliden gümrük kolcusu hakimlikçe tutuklanan TTK Amasra Büyüklenme Müdür Muavini S.A, Amasra Barış Ukubet Hakimliğindeki ifadesinde 2020 yılından itibaren görevlerinin kendisinden alındığını gelecek sürdü.

“Üretim teknik müdür muavini olarak Ağustos 2020 yılından itibaren görevleri kendisinden alındığı üzere bu görevleri yapmadığını” savunan S.A, şöyle bitmeme etti:

“2020 Ağustos ayından sonradan hiçbir hisse senedi yapmadım, buyuru almadım, buyruk vermedim, hiçbir sorumluluk altında birlikte değildim. Takkadak oturdum, maaşımı aldım. Istihsal birleşme müdürü namına yersiz ekip üzerimde duruyordu ancak bana tıpkısı öz yaptırılmıyordu. 2020 Ağustos ayından bilahare hareket icabı ocağa girmem, bana ilişkin birimlere ferman vermem, bilgi almam hem şifaen hem bile bağlanmış yerine yasaklanmıştır. İş güvenliği uzmanlığım vardı. 16 Teşrinisani 2021’birlikte bağlanmış olarak benden hareket güvenliği uzmanlığım düşürüldü.

Ocağa girdiğim devir kazadan 1-1,5 yıl öncedir. Bu tarihten sonra ocağa girmedim. Benim idari görevim yerine Çalım Müdürü Cihat Özdemir bana vabeste olan birimleri namına bağlayarak bakmaya başladı. 2020 yılı Sayıştay denetim raporunda komite üyesi namına ismim geçmekteyse de benim hiçbir yerde imzam yoktur. Bana tek öz sorulmadı. Daha eski Sayıştay raporunda belirlenen eksikliklerin hangi olduğunu şu zaman bilmem cins değildir.”

“Kaymakamlık olayından önce bize iletilen benzeri sevgili olmadı”

İşletme başmühendisi olan mevkuf M.T, olay günü mesaisinin saat 16.30’üstelik bittiğini ve kazadan bilahare görüngü hesabına geldiğini kaydetti.

Son ayrımsız hafta içinde gazla ait sorun yaşanmadığını belirten M.T, “Çalışanlarımıza peçe eğitimlerini ve gelişim güvenliği eğitimlerini parçalanmamış olarak verdik. Kaymakamlık olayından geçmiş bize yersiz ayrımsız sorun olmadı. Istihsal başmühendisi adına kestirmece namına 10 yıldır kurumda çalışmaktayım. Olay günü ve öncesinde doğal gaz seviyesinin yükselmesiyle ilgilendiren bana aynı şikayet evet birlikte ihbariye yapılmadı. Eroin içerisindeki havalandırmalar yeterliydi. Bu çeşit denetimler Maden İş Güvenliği Şube Müdürlüğü marifetiyle yapılmaktadır. Onlar gaz ölçümünü yapar ve bakarlar, bize hikmet verme gayeli getirirler. Ortalama haftada 2-3 yol madene inerim, inerken yanımda mühendislerim dahi kayran alır, yanımızda halk dedektörümüz dahi bulunur.” ifadelerini kullandı.

Inanma mühendisi vakfedilmiş Ş.K, bilirkişilerin tespitlerini kabul etmeyerek, “Yaşanan kazanın sorumlusu ben değilim. Emniyet mühendisi kendisine 6 aydır fariza yapmaktayım. 6 kamer öncesinde 5,5 yıldır maden mühendisi adına çalıştım. Itimat mühendisi kendisine tığ cuşiş bekleme barajlarını yaparız. Onların kapatılmasını gerçekleştiririz.” dedi.

Beyaz Zehir sahasının havalandırılmasından mesul olmadığını savunan Ş.K, şunları kaydetti:

“Seçme vahit doğal gaz ölçümünden mesul olduğu üzere bizler bile takdir yaparız. Ilçe günü ruz vardiyasındaydım. Çıkarken seçkin bastırık yoktu. Gaz seviyesiyle ilişkin her ihbar gelmemişti. Gaz seviyesi faaliyet seviyelerinin altındaydı. Kazadan tıpkısı hafta ilk ölçüm yapıldığında gaz seviyesi 3,5-4 seviyelerindeydi. Bu derece -310 kotundaydı. Bu seviyeyi öğrendiğimde maden işçilerini boşaltma ettim. Bana bu seviyeyi doğal gaz izleme servisindeki çalışanlar söyledi. 1 dolaşma sonraları gaz seviyesi alışılagelen değerlere dönmüştü.”

Ş.K, -350 kotundan -320 kotuna hava basan 4 pervaneden birinin arızalı olduğunu dile getirerek, “Bu durumu şefim olan F.G’ye iletilmiş, o birlikte arızayı gidermeye çalışmış ancak yukarıdan gelmesi gereken kelepçe gelmediği ve vardiyası birlikte bittiği için müteakip vardiyaya tamir için hazırlanan parçayı konfirmasyon ettik. Bire Bir sonraki defa bu parçayı takacaktı. Bu havalandırma arızası gaz seviyesinde aynı sıkıntıya posta açmamıştı. Bu aksaklık ilçe günü devir vardiyasında gerçekleşen arızadır. Öncesinde böyle aynı aksaklık yoktu.” diye niteleyerek konuştu.

“Ekipmanlar tedarik edilemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır”

Savcılıktaki sorgusunun arkası sıra başıboş bırakılan ruh mühendisi H.O, fenomen haset ruz vardiyasında işyar olduğunu söyledi.

Sorumluluğunda kâin çalışmaları zaman içre yaptığını anlatan H.O, “Çevrim içerisinde yaptığım çalışmalar sırasında -250 kota inmiştim. 10 Mart 2015’te işletmede havalandırma sisteminin modernizasyonuyla ait bildiklerim, tesisin çağcıllaşma ihalesi Makine ve İkmal Daire Başkanlığınca 2021 yılı içerisinde yapılmış ve ihaleyi A. isimli bire bir firma almıştır. Iştirak, kendisine sunulan süre içerisinde mevcut tesisin modernizasyonu için lazım ekipmanları temin edememiştir. Bu konuda 2022 yılı içerisinde kurumumuza mukayyet bildirimde bulunmuş ve ek süre almıştır. Firmaya sunulan bekletme süresi içerisinde üstelik ekipmanlar tedarik edilemediğinden havalandırma modernizasyonu yapılamamıştır.” ifadelerini kullandı.

Savcılıktaki sorgusunun ardından erkin bırakılan beyaz zehir teknikeri M.Ö, doğal gaz strateji operatörlüğü yaptığını söyledi.

Olay günü anormal tek şeyin olmadığını dile getiren M.Ö, şöyle konuştu:

“Telsizle Ö.Y’den 17.45 saatlerinde geriz (taş içerisinde sürülen galeri) bilgisi verildi. Keriz başladı. Karbonmonoksitle bu arada bataklık gazı gelmesi oldu. Itimat servisine 1,45 olduğu bilgisini geçtim. Vardiya mühendisi R.O’yu aradım. O bile durumunda değilmiş, ocaktaymış. Ben güvenlik servisine bataklık gazı oranını bildirdim. Yaklaşık 1 dakika sonraları metan 1,5’u geçti. Karı elektriği telefonla aradım ve onların frekansına geçip telsizle duyuru yaptım. Bana cebin aktarılma yapıldı. ‘Devre kesici devreye girdi.’ diye niteleyerek vukuf verdim. O üstelik bana ‘Tamam.’ dedi. Sonrasında 1,55 oldu, itimat servisine esasen duyuru geçtim, en son 40 saniye büyüklüğünde 1,69’bile sabitlendi. Hemencecik akabinde patlama oldu.

Metan oranının 2,0’nin konusunda çıktığını çokça gördüm. Alelhusus sezon değişimlerinde ilkbahar ve sonbahar aylarında böyle oluyordu. Sunma faziletkâr haddinden fazla bulunmaz yerine 5,0’i gördüm. Bu oranlarda ocaktakilere anonsu geçiyordum. Onların ne tedbir aldığını bilmiyorum. Ara Sıra barutçuların bizden bilgisiz barut attığı oluyordu. Patlattıktan sonra vukuf verdikleri oluyordu. Lavaboya çıktığımızda teksek biz gelene kadar kimse monitöre bakmaz.”

Süreç

Bartın’ın Amasra ilçesindeki TTK Amasra Müessesesine ilişik maden ocağında 14 Ilk Teşrin Cuma Namazı haset saat 18.15 sıralarında meydana gelen patlamada 42 işçi hayatını kaybetmiş, 10 iştirakçi yaralanmıştı.

Amasra Cumhuriyet Başsavcılığınca hesaplı sormaca kapsamında aralarında TTK Amasra Müessese Müdürü Cihat Özdemir’in bile bulunduğu 25 keleş için denetleme kararı bırakılmış, zanlılardan 24’ü gözaltına alınmış, denetim kararı verilenler arasında mevcut posta çavuşunun ise İstanbul’de hastanede tedavi gören madenci kardeşine refakat ettiği öğrenilmişti.

Şüphelilerden TTK Amasra Kasıntı Müdürü Cihat Özdemir, Gösteriş Müdür Muavini S.A, İşletme Müdürü S.E, İşletme Başmühendisi M.T. ile kartiyelerden (beş altı üretim ünitesinden oluşan familya) sorumlu maden mühendisleri L.A. ve İ.H.M, İş Güvenliği Şube Başöğretmen Vekili V.S. ve güvenlik mühendisi Ş.K, “şuurlu taksirle birden aşkın insanın ölümüne ve yaralanmasına sebep olmak” suçundan tutuklanmış, 4’üne adli kontrol hükümleri uygulanmış, 3’ü çıkarıldıkları hakimlikçe, 9’u müddeiumumilik sorgularının peşi sıra azade bırakılmıştı.