Türkiye’nin sunma yüksek rakımda mevcut siperleri Tarihi Sit Alanı olarak tescillendi

Artabel Gölleri Beğeni Parkı sınırlarındaki himaye, çukur ve değişik savaş kalıntıları Tarihi Sit Alanı oldu

Gümüşhane’de Deveboynu Siperleri’nin ardından Artabel Gölleri Zevk Parkındaki düz 2.Tarihi Sit Alanı oldu

GÜMÜŞHANE Gümüşhane’de Türkiye’nin yer faziletli rakımdaki siperlerinden birisi olan Artabel Gölleri Gusto Parkında esirgeme ve başka çarpışma kalıntılarının meydan aldığı 4,5 milyon metrekarelik düzlük tarihi sit alanı namına tescillendi.

Firez ve Turizm Bakanlığı, Trabzon Firez Varlıklarını Dulda Mıntıka Oturmuş, 7433 az kararıyla Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Beğeni Parkı sınırları içerisinde bulunan alanı 2863 çevrilmiş Kültür ve Tabiat Varlıklarını Esirgeme Kanunu kapsamında “Tarihi Sit Alanı” kendisine tescilledi. Kararda 1913-1917 yılları ortada 3.Ordu Komutanlığı Bayram ve Tümenlerine sadık birliklerin savaştıkları şehit mezarı, dulda, makine yolları, fırın kabilinden unsurların saha aldığı Artabel Gölleri Gusto Parkı ve komşu parselde mevcut Giresun’un Alucra ilçesi Yeşilyurt köyü sınırlarında mevcut karargah kalıntılarının milli devir ve askeri savaş tarihi açısından yetişkin olaylardan 1916 yılında Osmanlı-Moskof kuvvetleri arasındaki muhabereler yaşanmış olmasından muhit sınırları belirlenen alanın Tarihi Sit Alanı kendisine belirlendiği tabir edildi.

Torul ilçesi sınırlarındaki Artabel Gölleri Gusto Parkının 3 bin 149 metre rakımlı zirvelerinde 1916-18 Moskof işgali döneminden kalan koruma, şehitlik, karargah ve yolların tescili amacıyla Gümüşhane Valiliğinin talebiyle Trabzon Hars Varlıklarını Siper Havza Müesses Müdürlüğünden Arkeolog ve Müzakere Tarihi Uzmanından oluşan yıldız bilimi konuyu yıllar ilk gündeme getiren gazetecilerle ve Huy Dulda ve Milli Parklar ekiplerinin rehberliğinde geçtiğimiz aylarda alanda ışık, video, sıcaklıkölçer ve koordinatlar alarak raporlar hazırlamıştı. Hep 5 bin 859 hektarlık alana erbap ve 1998 yılında gusto parkı zar edilen ve Gümüşhane’nin çatısı kendisine nitelendirilen Artabel Gölleri Gusto Parkı, yamaçlarının herhangi bir yerinden buz kabilinden cari suları, gürül gürül çağlar dereleri, şelaleleri ve 20’den fazla cümudiye gölüyle ışıkla suyun buluştuğu şahika ve ölmeden önceki görülmesi müstelzim düzlük namına biliniyor.

Alanda düzlük alan martir kabri ve bulunduğu bölgenin hemencek altında meydan kayran “Ahtabur” gölüyle ilişkin anlatılan hikaye şu şekildeydi: “Gümüşhane bölgesinin Ruslar tarafından işgal edilmesinin ardından, işgale cebin devletin gönderdiği bir tabur asker tün yürüyüşü sırasında bu gölün ense kısmından geçe hepsi yamaçtan düşerek boğulur. Sabah olduğunda kol komutanı olayı duyar ve bölgeye sağlık. Gördüğü manzara gölün yüzündeki er şapkalarıdır. Intizar taburum, lanet taburum diye ağlar. Bölgenin adı dahi imdi Ahtabur adına kalır.”

Yıpranmamış tescille gelişigüzel Gümüşhane’de Tarihi Sit Alanı sayısı birlikte 2’ye bundan sonra. Daha önceki Osmanlı-Rus Savaşı’nda geçer siperlerin bulunduğu minval ilçeye sınırlı Berbat ve Yağlıdere köyleri sınırlarında 3 kilometrelik alandaki 100’ün üstünde Deveboynu Siperlerinin olduğu havza “tarihi sit alanı” yerine tescillenmişti.