Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) Umum Müdür Yardımcısı Muharrem Kiraz, 41 işçinin hayatını kaybettiği Amasra’daki eroin ocağındaki patlamaya ilişkin, “Bizim özlük öngörümüz, incelemeler ve eldeki veriler havalandırmadan kaynaklanan tıpkısı sevgili olmadığı, aynı kaza olmadığı şeklinde.” dedi.

Bartın’ın Amasra ilçesinde meydana gelen maden kazasının yekpare yönleriyle araştırılarak eş kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi amacıyla kurulan TBMM Araştırma Komisyonu, AK Fırka Kayseri Saylav Taner Nasip başkanlığında toplandı.

Talih, konunun kül yönleriyle aydınlatılması için çalıştıklarını, ilgilendiren amme hava ve kuruluşlarının temsilcilerini dinlediklerini, ferda dahi konuyla ilişik ehlihibre akademisyenleri dinleyeceklerini söyledi.

Amasra’daki eroin ocağında tetkik yapacaklarını ve maden şehitlerinin aileleriyle görüşeceklerini tamlayan Felek, “Komisyonumuzda, Mecliste grubu mevcut kül partilerin mensupları adına ayrımsız hassasiyetle, kendimizi yargının yürütmenin yerine koymadan, buyruk cümlelerini kullanmadan konuşmalarımızı yapacağız ve araştırma raporunun sonucunu kamuoyuyla paylaşacağız.” diye konuştu.

HDP İstanbul Saylav Mehabetli Kenanoğlu, Encümen çalışmaları böylecene bu kabil faciaların bir henüz yaşanmamasını sağlayacak kararlar alınmasını irade etti.

Soma’daki beyaz zehir kazasının arkası sıra Mecliste kurulan Komisyonun öneri ve raporlarının uygulanıp uygulanmadığının de komisyonca araştırılması gerektiğini dile getiren Kenanoğlu, geçmiş kazaların peşi sıra gerekenler yapılmadığı amacıyla bu kök kazaların esasen yaşandığını söyledi.

“Maatteessüf bizde çekilme kültürü yok”

CHP Zonguldak Mebus Ünal Demirtaş, Yarkurul Başkanı Kader’ın, Erke ve Tabiatıyla Kaynaklar Bakanlığı yaptığı dönemde 6 şişman beyaz zehir kazası yaşandığını ifade ederek “Sizin döneminizdeki eroin kazalarında, kurumların başındaki sunu faziletkâr hayat namına siyaseten siz sorumlusunuz. 6 beyaz zehir kazasında bakanlık yapmış hayat namına bu Komisyonda olmamanız daha uygun olurdu diyerek düşünüyoruz.” dedi.

Soma’daki maden kazasından ibret alınmadığı üzere bu nev kazaların devam ettiğini savunan Demirtaş sözlerini şöyle sürdürdü:

“Maalesef bizde incizap kültürü bulunmayan. Kentlileşmiş aynı ülkede olsaydı erke bakanı istifa ederdi. Ayrıca Amasra’daki kazanın ardından hazırlanan ehlihibre raporunda olayın yüzdelik 80’i açığa matrut. Raporda TTK Umumi Müdürü Kazım Eroğlu’nun 3 maddeden kusurlu olduğu, genel müdür yardımcısının bile detone olduğu yazıyor. Olayda biricik maddeden detone kâin benzeri mühendis vakfedilmiş amma 3 maddeden kusurlu olan Genel Müdür erkin. Bu iki kişinin üzerindeki dokunulmazlık bir zaman geçmiş kaldırılıp yargılanmalarına başlanmalı. Ayrıca iki bölüm evvel Kazım Eroğlu’nun Erke Bakanı’na istifasını sunduğu ancak kabul edilmediği yönünde duyum daha çok ve yalanlanmadı bile. İki art düzey şekilci halen koltuğunda oturuyor. Şayet istifası kabul edilmediyse Bakan eliyle TTK Genel Müdürü ve Yardımcısı korunacak diye niteleyerek düşünüyoruz. Elbette entelekt yapmıyoruz amma gerçeklerin açığa çıkması üstelik lazım.”

Felek’ın Komite Başkanlığına itiraz

Komisyon Başkanı Talih, Demirtaş’a reaksiyon göstererek “Teessürat üzerinden siyaset yapmayacağımızdan bahsetmiştim. Uzman raporu vardır amma sonuç şiddet değildir. Hukukçular bunu çokça mebzul agâh. Şu anda TTK Umumi Müdürü ve ilgili genel müdür yardımcısı burada bulunmuyor. Bulunmaları makul değildi.” cevabını verdi.

Encümen üyelerinden hüküm içeren cümleler kurmamalarını isteyen Nasip, “Biz yargının yürütmenin yerinde değiliz. Bu kazanın sebeplerine inilmesiyle müntesip ne gerekiyorsa sözümüzü ve emeğimizi esirgemeyeceğiz. Hiçbir şekilde bu konunun kenarda kalmasına göz yummayacağız.” diye konuştu.

CHP Zonguldak Mebus Deniz Yavuzyılmaz’ın “Ayrıksı Komite başkanı yapacak kimesne namevcut muydu SELIM Parti’bile?” sözlerine Nasip, “Benim nezaketimi zorlamayın. Teessürat üzerinden istismar yapmayın.” karşılığını verdi.

CHP Antalya Milletvekili Aydınlık Özer, herkesin yüklülük alması gerektiğini söyleyerek “Sayın Kader 6 kazada bakandı. Tek hesap vermedi, ‘Ben ağırlık alıyorum.’ demedi. Burada komite başkanı olması benim açımdan akla yatkın değildir. Yani bu buut FETÖ komisyonundaki FETÖ’cünün encümen başkanı olması kadar aynı şeydir. Yapmayın arkadaşlar, bu anlayıştan çıkın imdi. Bu, fırka meselesi değil, hepimizin meselesi. 41 madencinin vebali boynumuzadır.” ifadesini kullandı.

“Kazanın mekanizma şekliyle alakadar ilçe kanaat raporu oluşturulacak”

Komisyonda, TTK Umum Müdür Yardımcısı Aşure Ayı Kiraz ve bazı TTK yetkilileri, kurumun mevzuatı, yapısı ve çalışmalarıyla ilişkin banak yaptıktan sonradan Amasra’daki beyaz zehir ocağında yaşanan kazaya ilgili soruları yanıtladı.

Kiraz’ın, soruların çoğunun ustalık olması zımnında yazılı kendisine vukuf sunmayı önermesi üstüne Encümen Başkanı Felek, “Şu anda bize bu konuyla ilgilendiren seçme cins konuyu anlatabilirsiniz. Teknik vukuf birlikte verebilirsiniz. Gerekirse bilgelik alacağınız yetkililerle telefonla bağlantı kuralım. Kâfi kim bugün bize faal ve zinde bilgiler verin.” dedi.

Kiraz, Amasra’daki eroin ocağındaki asıl aspiratörün 1978’da kurulduğunu ve 11 bin metreküp/dakika kapasitesi olduğunu kaydetti.

Mevzuata bakarak aspiratörün koşa taraflı çalışması gerektiğini anlatan Kiraz şöyle konuştu:

“Aspiratörün kapasitesi yurt değil amma mevzuat koşa cepheli çalışmasını istiyor. Yeni aspiratör üzere ihale yapıldı fakat proses pandemiye balya geldi. O dönemde firma malzeme tedarikinde sevgili yaşandığını söyledi. Sonra uygun teklifler olmadığı üzere tenkis 3 sefer esasen edilmek zorunda kaldı. 18 Teşrinievvel 2021’bile yeni sözleme imzalandı. Firma üstlenme süresi içerisinde ancak dışından ati malzemeyi realizasyon edemediği gerekçesiyle süre uzatımı istedi. Süre uzatımı verdik. Sonraları yine müddet uzatımı dilek edildi. Firma en son eksiklikleri tamamladığını, sahaya getirip anahtar yapacağını söyledi amma bu hususi nitelik yaşandı.”

Kiraz, yeni aspiratörün bu soy bir kazaya etkisinin olmayacağını aktararak “Bizim kişi öngörümüz, araştırmalar ve eldeki veriler havalandırmadan kaynaklanan tıpkı ilçe olmadığı şeklinde. Mevzuat, ivedi aynı durumda ve gerekseme halinde emiş hesabına itiş yapabilen benzeri aspiratör olmasını öngörüyor. Fakat hakeza ayrımsız emmeç olsaydı üstelik kazaya etkisi olmazdı.” ifadesini kullandı.

Kazanın, TTK aracılığıyla de araştırıldığını anlatan Kiraz, “Elimizdeki mukayyet veriler, işçilerin ifadeleri ve ayrıksı verilerle süreci değerlendirmeye çalışıyoruz. Uzman arkadaşlarımız benzeri araya gelip farklı senaryoları değerlendirmeye çalışıyor. yavaş yavaş, kadem kadem değerlendirme yapılıyor.” dedi.

Komite Başkanı Şans, lokma ve açıklamaların “yeterince aydınlatıcı” olmadığı kanaatine vardıklarını belirterek TTK Umum Müdür Yardımcısı Kiraz’ın bütün soruları rütbe almasını ve ati hafta baştan Komisyonda mufassal kendisine vukuf vermesini istedi.

Maden ve Petrol Taharri Genel Müdürü (MAPEG) Cevat Genç ile Türkiye Kömür İşletmeleri (TKİ) Kurumu Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Mert Ayaz üstelik kurumlarının iş ve faaliyetleriyle ilişkin Komite üyelerine hikmet verdi.