Prof. Dr. Ahmet Apaydın: ” Giresun’un cenup ilçeleri sarsıntı riski altında”
GİRESUN – Kahramanmaraş’ta 7,7 ve 7,6 şiddetinde meydana mevrut depremlerin arkası sıra Giresun Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Bilgili ve Doç Dr. Ermiş Kömürlü Giresun’un yer sarsıntısı riziko durumuyla ilişik açıklamalarda bulundu.
Giresun’un son meydana gelen sarsıntı fay hattına ırak benzeri yerleşim yeri olmasına rağmen, destek, yapı stoku ve hele cenup kesiminde mütezayit ilçelerin Kuzey Rum Fayına yakınlığı itibarıyla ayrımsız risk durumundan söz eden Giresun Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kürsü Başkanı Prof. Dr. Ahmet Bilgili, aletsel dönemdeki kayıtlara göre nazik sarsıntı üreten, depreme maruz kalık ayrımsız kent olmasa bile cenup ilçeleri dikkate alındığında hareket riski altında olduğunu söyledi.
Prof. Dr. Ahmet Bilgili yaptığı açıklamada, “Giresun depremin suret üssü olan Kahramanmaraş’a kuşbakışı 500 kilometre mesafede bulunuyor. Bu depremi oluşturan Gün Doğusu Rum fayı, Bingöl Karlıova’üstelik Yıldız Anadolu fayı ile yani Giresun’a yakın olan fay ile birleşiyor. Bu kırık sistemi Giresun’un güneyinde mevcut Alucra, Çamoluk, Şebinkarahisar ilçelerine kuşbakışı kısaca 30 kilometre mesafededir. Dolayısıyla Giresun’un güneyindeki ilçelerin il merkezine göre daha riskli olduğunu söyleyebiliriz” dedi.
Giresun’un çatı stoku iki ayrımlı istinatgâh üstünde
Giresun site merkezinin iki ayrımlı temel taşı üzerine yerleştiğini dahi tamlayan Prof. Dr. Apaydın, “Giresun’un şahsiyet yoğunluğuna sahip il merkezini ele takanak olursak Giresun merkezinde yamaçlara dayalı aynı yerleşme bayram konusuyken, hem doğusunda hem üstelik batısında riskli istinatgâh namına gördüğümüz alüvyon tıpkı lep şeridimiz var. Bu düzlük doğuda Aksu Vadisi’nden başlayıp Gemiler Çekeği mevkiine büyüklüğünde batıda ise, Kumyalı bölgesinden Tor mevkiine büyüklüğünde uzanmaktadır. Buralar takkadak hareket yönüyle değil, taşıma gücü cılız zeminlerdir. Şehirleşmenin olduğu yamaçlar ise elan tehlikesiz dayanç namına görülmektedir. Ancak buraların birlikte kendine has yerel nakil gücü ve göçü gibi riskleri bulunmaktadır. Giresun yamaçlarda kayalar, sahillerde ise, alüvyon görünmek üzere iki değişik dayanç üzerine oturan çatı stokuna eş. Giresun’dahi diğer Karadeniz şehirleri üzere çarkıt ve kullanılmamış bina stoku bulunmaktadır. Giresun yeni yapılaşma alanlarıyla sıkışmakta ve bir zamanda yükselmektedir. Eskimemiş yapılar daha emniyetli olabilir fakat kentte 1999 öncesi yapılan bina stoku üstelik bulunmaktadır. Dolayısıyla Giresun kompozit bire bir bina stokuna sahiptir” diye konuştu.
Ev alırken özen edilecek hususlar önemli
Yapılaşmada ve karı alırken ilgi edilmesi müstelzim hususlar karşı hikmet veren Geoteknik Ana Veri Dalı Başkanı Doç. Dr. Aziz Kömürlü ise “Umumi namına baktığımızda binaların da tıpkı ömrü var. Çarkıt binaların ömürlerinin dolması ve eskimemiş deprem yönetmeliklerine bakarak yapılmamasından çevre haddinden fazla dirençli olmalarını beklemiyoruz. Depreme tedarikli olunması açısından bile bu binaların kontrolleri gerekiyor. İnsanlar eş alırken, binanın yaşına, yapılan tadilatlara, temel taşı durumuna ilgi etmeleri gerekiyor. Hele bile tadilatlar uzmanlara danışmadan yapılmamalıdır. Giresun özeline bakacak olursak, yan ve düz zeminler kâin. Alelhusus düzlükler lığ zeminlerden oluşuyor. Buraların sarsıntı esnasında sıvılaşabileceği anlamına geliyor. Kazık sistemi uygulansa bile, suyun içerisinde kazığın ömrü ince olmamaktadır. Zımnında şehirleşme kuvvetli istinatgâh üzerinde yapılaşarak gerçekleşmelidir” şeklinde konuştu.
