Gümüşhane’üstelik 130 almanak tescilli tarihi tümsekli güreşçi köprüsü kaderine metrukiyet edildi
GÜMÜŞHANE Gümüşhane’üstelik 19. yüzyılın sonlarında nesir edilen tescilli tarihi Güzeller Köprüsü kaderine infirak edildi. Çevresine düz yazı edilen metanet duvarları dolayısıyla unutulan tarihi köprü küllük haline geldi.
Gümüşhane’nin Özcan mahallesinde bulunan ve dönemin Alçak mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan kemer güreşçi köprüsü 19. Yüzyılda nesir edildi. Yegâne gözlü, müfrit kemerli ve tümsekli bölümü statü taşlarla inşa edilen güreşçi köprüsü, benzerleri arasında ayakta küsurat bulunmaz yapılardan biri olma özelliğini taşıyor. Yapıldığı dönemde havza için berenarı kocaman ve ateş parçası benzeri güreşçi köprüsü olan Güzeller Köprüsü, serencam dönemde çevresine inşa edilen direnç duvarları ve paspallık nedeniyle kaderine infirak edildi. İstinat duvarları beyninde ve derenin içerisinde düzlük kayran köprünün etrafı ise çöplüğe döndü. Müverrih Serhat Doğan, Güzeller Köprüsünün restore edilmesi ile ilişkin geçmiş yıllarda bile taleplerinin olduğunu ve bu taleplerin göz ardı edildiğini söyleyerek “Bu yapılar tarihin ağızsız tanıkları, bize çokça molekül söylüyorlar, hikayeleri var. Nedeniyle korunabilme ihtimali olan tıpkı şeyi korumamız gerekiyor” dedi.
“İki beton bloğun arasına hapsedilerek yıkılmaya mahküm edildi”
Güzeller Köprüsü’nün tescilli bire bir köprü olduğunun altını çizen müverrih Serhat Doğan, “Gümüşhane Güzeller Köprüsü 19. Yüzyılın sonlarına tarihlendirilir. Bozuk Gümüşhane’üstelik Daltaban mevkii ile Güzeller mahallesini birbirine bağlayan tek kemerli bire bir muallak köprüdür. Eke bir güreşçi köprüsü, bölgemizde bu tarzda yapılan köprülerin sayısı çok amma ayakta kalmayı başarmış köprülerin sayısı birkaç. Buradaki köprü dahi öz reform çalışması sırasında iki beton bloğun arasına hapsedilerek, yıkılmaya mahküm edildi. Bundan 3-4 sene ilk tığ bu konuyu esasen gündeme getirmiştik restore edilmesi ve turizme kazandırılması hususunda mücahede yapılacağına dair sözler verilmişti ama aradan geçen müddet süresince maatteessüf hiçbir düzentileme yapılmadı ve bu köprü gün günden kayboluyor. Bizim Anıtlar Kurulu’nun tescil listesinde kayran alan köprülerden bire bir tanesi yani korumamız gereken köprülerden biri amma maalesef tarihi değerlerimizi korumada yeterince kırılan davranılmadığını düşünüyorum. Bu köprünün etrafı çöplüğe ve mezbeleliğe döndü. İnsanlar yararsız atıyorlar, önemsemiyorlar çünkü derenin içerisinde kaldığı amacıyla dokuz canlı özen çekmiyor. Sanki iki tarafını kapattık yıkılsın gitsin kimsenin haberi olmadan kabil tıpkı burun takınılmış durumda. Bu yapılar tarihin sessiz tanıkları, bize çokça molekül söylüyorlar, hikayeleri var. Dolayısıyla korunabilme ihtimali olan tıpkısı şeyi korumamız gerekiyor. Bu güreşçi köprüsü korunabilme potansiyeline sahip bire bir güreşçi köprüsü amma koruyamıyoruz” dedi.
Harşit Çayı’nın derin tıpkı vadiye böldüğü Gümüşhane’nin iki yakasını birbirine bağlamak amacıyla köprüler cesim ayrımsız düzlük tutuyor. Tarihte de köprülerin muvasala üzere yüce bir vadi tuttuğu kentte 50’den aşkın tarihi tescilli köprü bulunuyor.
