ŞENER TOKTAŞ/YILMAZ KAZANDIOĞLU – Van ve Bitlis’teki belediyeler, Resmi Gazetede yayımlanan kararla “tabii sit-sürdürülebilir esirgeme ve kontrollü yararlanma alanı” namına tescillenen Van Gölü ve çevresinde temizlik seferliği başlatıyor.
Bölgenin genişlik kocaman turizm destinasyonlarından biri olan, misilsiz koyları, gömgök suları ve doğasıyla domestik ve ecnebi turistlerin ilgisini çekici Van Gölü’nün gelecek kuşaklara henüz saf bırakılması için çalışmalar bitmeme ediyor.
Son yıllarda sıcaklığın yükselmesine ilişkin gelişen çılgın buharlaşma ve yağışların azalması sonucu seviyesinde düşme yaşanan, kapladığı 3 bin 713 kilometrekarelik yüzölçümüyle Türkiye’nin en büyük sodalı gölü olan Van Gölü ve çevresi, yüz yüze kaldığı çevresel sorunlar sebebiyle “tabii sit-sürdürülebilir siper ve kontrollü yararlanma alanı” car edildi.
Alınan kararla göle kıyısı olan belediyeler, kirliliğe sebep olan ahırların yıkımına ve tasfiye tesislerinin tamamının etkin çalışmasını sağlayacak çalışmalara ciddilik vermeye başladı.
Arka çamuru ve çökelge temizliğinin dahi devam edeceği göl çevresinde, hayvanca atıkların ve derelerden taşınan çöplerin de göle ulaşması engellenerek, gölün çarkıt maviliğine kavuşması hedefleniyor.
“Van Gölü’nü koruma asli görevimiz”
Bitlis’in Çakal Armudu Şehremini Abdulalim Mümtaz Çoban, AA muhabirine, “Van Gölü Havzası Dulda Gösteri Planı ve Uygulama Programı” kapsamında Van Gölü’nün korunması üzere tedbirlerin uygulanmasına başlandığını söyledi.
Eylem planının tüm Van Gölü’nü kapsayan çokça önemli bire bir proje olduğunu tabir eden Sürücü, şöyle konuştu:
“Arıtma tesislerinin tamamının çalıştığı, havzada gölü kirletecek ve yıldırma edecek ahırların birlikte kaldırıldığı nazik benzeri çalışmanın içine girdik. Dere yataklarındaki kirliliğin sıfırlandığı aynı çalışmaya doğru ilerliyoruz. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, belediyelerin arıtma tesislerindeki yıpranmışlığı göz önünde bulundurarak tümünü faal kuzuluk getirecek. Büyük merkezlerde aylak durumdaki tasfiye tesisleri çıktı devreye girdi. Behişt diyarı Van Gölü’nü korumak birincil görevimizdir.”
Gölü koruyarak gelecek nesillere en sağlıklı şekilde bırakmaya çaba göstereceklerini dile getiren Sürücü, “Göller zılgıt kaldırmaz. Aral Gölü, dünyanın sunma büyük göllerinden biriydi. Dehalet fiili olmadığından Aral Gölü’nün yerinde çöl var. Van Gölü’nü Sahra’ya çevirmeyeceğiz, denizimiz kendisine yaşamaya bitmeme edecek.” dedi.
“Gölü saf tasarruf etmek üzere elimizden geleni yapacağız”
Van’ın Edremit Şehremini İsmail Himmet ise Resmi Gazetede yayımlanan kararla Van Gölü’nün korunmasına ilgili çalışmaların resmi hüviyete kavuştuğunu belirtti.
Kasaba, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığının koordinasyonunda benzeri sürecin başladığını aktaran Mücahede, “Edremit Belediyesi namına göreve geldiğimiz süre içinde Van Gölü’nün uzayda çekilen fotoğrafının bir numara seçilmesi, Van Gölü Havzası’nın korunması, turizm gayeli projelerimiz ve Van Gölü çalışmalarımızla buna bütün dikkati çekmeye çalıştık. Van Gölü’nün korunması fakat eylemle, yürütme kararları ve yürütme makamlarının çalışmalarıyla evet. Bu noktada birlikte ister Sayın Cumhurbaşkanımız gerekse nadir eşleri zaruri özeni göstermişlerdir. Van Gölü’nü bizden ahir kuşaklara henüz akman artırmak amacıyla elimizden geleni yapacağız.” diye niteleyerek konuştu.
Edremit’in Van Gölü’ne yaklaşık 40 kilometrelik sahilinin bulunduğunu rapor eden Faaliyet, şöyle devam etti:
“Periferi bandımızla, çiftteker ve reviş yollarımızla vatandaşlarımızı Van Denizi ile buluşturmaya devam ediyoruz. Edremit’in zir bina çalışmasını bu sene zarfında bitirip Edremit’ten Van Gölü’ne sızan veya foseptikler marifetiyle oluşan kirliliği önleyeceğiz. Van Gölü’nün Edremit kıyısındaki kirlenmenin önüne geçecek projenin kentimize görklü olmasını diliyorum. Sahile sınırı olan mahallelerimizde maatteessüf on yıllardır efsanevi barınakları vardı. Sabık yıl aldığımız kararla ilkin Edremit girmek için İpekyolu ve Tuşba ilçelerinde efsanevi barınaklarını kaldırdık, bire bir kısmını üstelik yıktık. Bu çalışmanın peşi sıra gölün suyunun rengi değişti. İskele’den başlayan dal çamuru temizliğinden sonra sahillerimiz daha akman olacak.”
“Arıtma tesisleri yüzdelik 100 çalışacak”
Bitlis’in Tatvan Şehremini Mehmet Emniyetli Geylani ise Van Gölü havzasının bire bir zamanda yerleşim merkezi olduğunu, bu nedenle yerleşimin çıktı henüz kontrollü olacağı bilgisini verdi.
Alınan kararla mevki durumlarının ortadan kalktığını anlatan Geylani, şöyle konuştu:
“Van Gölü kıyıları kimi zaman işgallere maruz kalıyordu. Bu sayede kıyı kenarı işgalden tamamen temizlenecek. Bu kararla havzadaki hep tasfiye tesisleri yüzdelik 100 kapasiteyle çalışacak. Kasaba, Kentçilik ve İklim Değişikliği Bakanımız Amaç Gelgel, sonuç ziyaretinde ‘Van Gölü’ne arıtılmamış ayrımsız damla su bırakılmayacağını’ söyledi. Bodur sürede Van Gölü eski halini, güzelliğini ve maviliğini yakalayacak. İlgilerinden ortalık Cumhurbaşkanımıza ve eşi Emine Erdoğan’a teşekkür ediyorum.”
Geylani, Tatvan Belediyesi’nin 12 yıl evvel inşa edilen encam dirim bilimsel arıtma tesisinin bulunduğunu, ilerleyici dönemlerde olumsuzluk yaşamamak için tesisi revizyona aldıklarını söyledi.
Van’da de doğacak dirim bilimsel tasfiye tesisi bulunduğunu aktaran Geylani, “Ahlat, Adilcevaz ve sair belediyelerin arıtma tesisleri faal ayla getiriliyor. Yıllardan beri müterakim üst çamurları temizlenecek. Van ve Tatvan’birlikte göl çevresindeki ahırlar kaldırıldı. Sair bölgelerde bile atığı doğrudan göle cari ahırlar kaldırılacak. Eğin çamuru temizliği, gölün kirlemesine etken olan hayvanca atıkların önlenmesi ve öz ıslahıyla 4 bakanlığın ortamında olduğu büyük tıpkı gösteri planı. Haddinden Fazla geç kalmadan bu gösteri planıyla Tatvan’ımızı ve Van Gölü’müzü dünya mirası haline getirmeyi hedefliyoruz.” ifadelerini kullandı.
