TAMER ARDA ERŞİN – GÜRKAN DEMİRTAŞ

Amasra’daki eroin faciasına ilişkin tutuklu Alım Müdürü Cihat Özdemir’in kazanın çabucacık ardından tuttuğu tutanağa ANKA Vukuf Ajansı ulaştı. Tutanağa göre, faciada; madencileri kurtarma işlemi, kazadan sakim saat sonradan başlatıldı. Öte yandan; Iş ve Içtimai Düzenlilik Bakanlığı’nın 2015-2022 yılları ortada işletmeye 7 defa ukubet kestiği ortaya artık. Cezalardan biri, 2015 yılında; metan gazı değerlerinin araç altına alınmaması gerekçesiyle verildi.

Bartın’ın Amasra ilçesinde Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişik beyaz zehir ocağında 42 madencinin hayatını kaybettiği faciaya ilişik soruşturma dosyasına, tutuklanan Çalım Müdürü Cihat Özdemir’in facianın derhâl peşi sıra yapılanlara ilişik hazırladığı tutanak girdi.

Özdemir, tutanakta kazanın olduğu yerdeki ölçümlere ilgilendiren “Baca kayırıcı taban uğrunda CH4 sensörü verileri saat 17.54’te yüzde 0,67, saat 18.04’te yüzdelik 1,50, 18,09’de yüzdelik 1,69’dur. Esasen benzeri bacada mevcut 27 no’lu CO sensörü verileri saat 18.00’üstelik 0 (sıfır), saat 18.09’da 33 ppm’dir. Saat 18.10’bile yekpare veriler sıfırlanmıştır. Tamam veriler sıfırlananınca MGİ personeli öncelikle kül bildirişim kanallarını (telefon, telsiz) kullanarak kadem ve bacada o bölgede çalışanlara ulaşmaya çalışmış amma irtibat sağlayamamıştır” bilgilerini verdi.

Özdemir; ocağa faciadan ancak noksan saat bilahare inilebildiğini belirtti. Özdemir, tutanakta, bununla ilgilendiren “Tahlisiye ve istirdat ekipleri 18.40 itibariyle ocağı inmişlerdir ve istirdat çalışmaları başlatılmıştır” ifadelerini kullandı. Özdemir tutanakta, facianın arkası sıra -320/ -344 kotunda coşkunluk olduğunu ve CO değerinin 10 bin ppm ve CH4 değerinin üstelik yüzdelik 5’te seyrettiğini belirtti.

Öte yandan TBMM Amasra Beyaz Zehir Kazası Araştırma Komisyonu, çalışmalarını sürdürüyor. Komisyonun tor toplantısında, Faaliyet ve Toplumsal Asayiş Bakanlığı müfettişleri yemek yaptı.

Sunuma göre, facianın yaşandığı madene, elan ilk 7 kez ukubet kesildiği ortaya imdi. Buna bakarak; Türkiye Taşkömürü Kurumu’na ilişkin Amasra’daki madende 15- 27 Mart 2015 tarihlerinde yapılan teftişte, 38 Mevzuata ihtilaf bulundu ve idari para cezası uygulandı. 5 mevzuata muhalefet üzere işin durdurulmasına değişmeyen verildi ancak durdurma kararı Amasra Temel Ülfet Mahkemesi’nin 11 Teşrinisani 2015 günlü 2016/1 çevrilmiş kararı ile kaldırıldı.

Madene ikinci ukubet 8-11 Ilkgüz 2015 tarihlerinde yapılan denetimlerde kesildi. 12 mevzuata mugayeret zımnında yönetsel para cezası verildi. 11-24 Mayıs 2016 tarihlerinde yapılan denetimde ise 44 mevzuata aykırılık belirleme edildi, 34’ü giderildi ve 10 mevzuata aykırılık üzere 118 bin 545 liralık nakdî ceza verildi. 10-30 2017 tarihlerindeki denetimde 32 mevzuata tehalüf belirleme edildi, 27 mevzuata muhalefet teftiş esnasında giderildi, 5 mevzuata uymazlık ise sonraları giderildi ve mevzuata aykırılıklar üzere 146 bin 332 teklik para cezası verildi.

Madende 19- 27 April 2018 tarihleri arasındaki denetimde 11 mevzuata ihtilaf belirleme edildi, 8’i teftiş esnasında giderildi ve 3 mevzuata uymazlık amacıyla 125 bin 10 liralık para cezası verildi. 12-27 Eylül 2021 tarihleri arasındaki denetimlerde, 11 mevzuata ihtilaf belirleme edildi, 6’sı teftiş esnasında giderildi ve mütezayit 5’i üzere 732 bin 414 lira para cezası uygulandı.

FACİADAN 33 DÖNME GEÇMIŞ SERVET CEZASI ÖNERİLDİ

Eroin faciasından 33 ahit önceki 5- 11 Eylül 2022 tarihlerinde yapılan denetimde, madende 19 ayrı mevzuata aykırılık belirleme edildi. 16’sı denet esnasında giderildi. Küsurat 3’ü için yönetsel nakdî ceza önerildi.

HAVALANDIRMA SİSTEMİ DAVALIK OLMUŞ

Ayrıca madendeki teftişlerdeki bulgulara ilişik sevgili açıldığı dahi ortaya artık. 2018 tarihli tespitte, madende havalandırmanın aksine çevrilebilir özellikte olmaması, ATEX sertifikası sıfır ekipmanların kullanımına ilgili tespitlere alım marifetiyle açılan davada ret kararı bundan sonra. Yeniden 2015 yılındaki konveyörlerde acil uzanım teli olmaması, oksijen ve müvellidülma sülfür sensörünün bulunmaması ve metan değerinin merkezi gaz strateji sistemi yoluyla pusat altına alınmamasına ilgilendiren tespitte bulunulduğu ve müessesesinin üstelik buna cebin dava açtığı ortaya imdi. Davada hareket durdurma kararı kaldırıldı.

SON TEFTİŞTE DAHI KONU HAVALANDIRMA

Amasra’dahi serencam yapılan teftişteki tespitler ise şöyle:

“Eş esas havalandırması, evgin hallerde ve gerekseme halinde kullanılabilmesi üzere hava yönünü hırçın çevirebilecek özellikte değildir. Havalandırma sistemi müstacel hallerde ve ihtiyaç halinde kullanılabilmesi üzere gelgel yönünü kontra çevirebilecek özellikte olur.

Yeraltında kullanılan ara sıra elektrikli ekipmanlar, ATEX belgeli değildir. Muhalif (Ekleme ibare: RG-10/3/2015-29291) kömür ocaklarında kullanılacak ekipman ve tesisatlar ile bu makule madenlerin grizu gazı ve/yahut yanıcı tozlar marifetiyle beklenen hınç oluşturabilecek yerüstü tesislerinde geçer parçalar 30 Meyan 2006 tarihli ve 26392 4 üncü tekrarlı sınırlanmış Resmi Gazete’dahi yayımlanan Beklenen Patlayıcı Ortamda Geçer Teçhizat ve Yardımcı Sistemler ile İlgili Yönetmelik (94/9/ATLAMA BEYGIRI)’te belirtilen I. Grup (Değişik ibare: RG-10/3/2015-29291) Teçhizatın uygun kategorisinde olmalıdır.

İşyerinde Çukurova CF60 marka forklift amacıyla planlı 20 April 2022 zaman ve 9204/56380/209881/886189 anlatım nolu süreli taharri raporunda uygunsuzluklar belirtilmiştir. Mevkut kontrol raporunda aksiyon ekipmanında makul yoksuz hususların belirleme edilmesi ve bu hususlar giderilmeden gelişim ekipmanının kullanılmasının akla yatkın olmadığının belirtilmesi halinde; bu hususlar giderilinceye büyüklüğünde hareket ekipmanı kullanılmaz. İşveren, periyodik kontrolde münasebetsiz tabir alan gelişim ekipmanının kullanılamayacağına dayalı rahatlıkla görünebilecek şekilde ihtar işaretlemesi yapar. bahis konusu eksikliklerin giderilmesinden sonra yapılacak ikinci arama sonucunda; ekipmanın kullanılabileceği ibaresinin saha aldığı ikinci benzeri anlatım düzenlenir.”