Bartın’ın Amasra ilçesinde düzenlenen Amastris Antika Kenti’ndeki kurtarma kazılarında antik Mısırlılara ilgili olduğu değerlendirilen amulet (tılsımlı nitelik damga) bulundu.
Milli Yetişek Bakanlığına 2014’te bağışlanan ve okul inşaatı üzere ana kazılarına başlanan alanda 2017’da, Roma dönemine ilgili olduğu değerlendirilen bazı kalıntılara ulaşıldı. Bunun üzerine inşaat çalışmaları durdurularak düz dulda altına alındı.
Tarihi kalıntıların dönem yüzüne çıkarılması amacıyla haziranda Amasra Müze Müdürlüğü başkanlığında ve Bartın Üniversitesinin ilmî danışmanlığında başlatılan istirdat kazıları sürerken, ünik (bir tane, eşi olmayan) benzeri buluntuyla karşılaşıldı.
Piramidal işaret mühür formundaki amulet, 2 santimetrekare ve piramit şeklinde 0,9 santimetre yüksekliğe eş. Amulette, adi uzanmış sıhhatli elde tutulan kılıç ve iki kanat ile kod karakterleri gibi değişik işaretler bulunuyor.
“Bu mührün hangi anlamı taşıdığını araştıracağız”
Bartın Üniversitesi Gökçe Yazın Fakültesi Kazı Bilimi Bölümü Başkanı Doç. Dr. Fatma Bağdatlı Çam, gazetecilere, amuletin, milattan bilahare 2. yüzyıla tarihlenen ve mermerden inşa edilen ayrımsız Roma yapısında ele geçirilen önce ünik im olduğunu söyledi.
Amuletin, taban kısmı kare, arka kısmı piramidal formda ve obsidyen taşından yapılmış benzeri yayın olduğunu anlatan Çam, şu bilgileri paylaştı:
“Eserin taban kısmında, kürtaj çizgilerle betimlenmiş Mısır dininden tanıdığımız Allah Bes’in betimlendiği ayrımsız figür saha aldığını görüyoruz. Eserin dip kısmındaysa demotik olarak isimlendirilen bozuk Darı dinindeki kod karakterleriyle tılsımlı sözlerin meydan aldığını görüyoruz. Eserin üzerindeki kod karakterleri da mahsus bu hile ettiği korunma anlamını bel etmekte. Benzeri nevi tılsımlı şuurluluk olarak, döneminde bire bir kişinin üstünde taşıdığı, kötülüklerden, hastalıklardan tevakki etmek yahut hangi anlamda sakınmak istiyorsa o anlamda üzerinde taşıdığı bire bir şuurluluk adına tanımlayabiliriz. Anadolu’da, kazılar sırasında Roma tabakasında bulunmuş düzenli olduğunu söyleyebiliriz.”
Çam, eserin bulunmasının arkeologlar açısından mefret ve heyecanlandıran tıpkısı evolüsyon olduğunu belirterek, “Bu mührün hangi anlamı taşıdığını ve üzerinde taşıyan kişinin bire bir karabaş mi ilmek görevlisi mi olduğunu veya tıpkısı kişinin esenlik ve düzenlilik amacıyla mı taşıdığını araştıracağız. Belki da lejyonda (Roma askeri bağlantı) memur bir askerin doğudaki görevi sırasında buraya getirip getirmediğini ortaya çıkaracağız.” diyerek konuştu.
