Amasra Eroin Kazası Araştırı Komisyonu toplandı

Bartın’ın Amasra ilçesindeki 41 işçinin hayatını kaybettiği maden ocağında Çalışma ve Sosyal Asayiş Bakanlığı uzmanlarınca gerçekleştirilen ve patlamadan 3 devir geçmiş tamamlanan denetimlerde 19 mevzuata aykırılığın belirleme edildiği, 16’sının denet esnasında giderildiği, artan 3’ü amacıyla idari servet cezasının önerildiği bildirildi.

Amasra ilçesinde 14 Teşrinievvel’bile meydana mevrut eroin kazasının bütün yönleriyle araştırılarak eş kazaların önlenmesine müteveccih tedbirlerin belirlenmesi için kurulan TBMM Araştırı Komisyonu, YANLIŞSIZ Tümen Kayseri Milletvekili Taner Nasip başkanlığında toplandı.

Toplantının başında seçme partiden tıpkı milletvekiline meze veren Yıldız ile CHP İzmir Mebus Kani Beko’nun konuşmasının ardından bayram isteyen CHP Zonguldak Saylav Deniz

Yavuzyılmaz arasında aday ağız dalaşı yaşandı.

Zonguldak’ın Kilimli ilçesinde hususi maden ocağında meydana mevrut ve 4 işçinin yaralandığı kazayla ait bölgenin saylav namına meze almak istediğini belirten Yavuzyılmaz’ın, “Burada söz vermeniz üzere elan birçok kişinin ölmesi gerekiyor?” sözlerine Nasip, “Hürmetli olun, haddinizi bilin. Sorduğunuz sorunun ne intikal geldiğini bilin. Kameralar karşısında danışma isteğinizi anlıyorum amma bu tür işleri başka yerde yapabilirsiniz.” sözleriyle reaksiyon gösterdi.

“Her 4 çalışandan biri değme yıl kaymakamlık geçiriyor”

Komisyonda, Iş ve Içtimai Düzenlilik Vekil Yardımcısı Adnan Ertem ile Kösemenlik ve Teftiş Başkanlığı yetkilileri madenlerdeki denetimlerle ilişik lokma tatlısı yaptı.

İş Başmüfettişi Alpaslan Kılıçarslan, madenlerde kaza sayılarının haddinden fazla aşkın olduğunu ve çapraz kömür madenlerinde gelişigüzel 4 çalışandan birinin seçme sene kaymakamlık geçirdiğine dikkati çekerek, madenlerde rastgele yıl programlı ve programsız periyodik aralıklarla denetim yaptıklarını söyledi.

Türkiye’de aktif yerine etkin, 5 kişi ve üstünde işçiye cemaat 117 saha şeş kömür madeni bulunduğunu ve madenlerde rastgele yıl 1000’e mümasil denet yaptıklarını anlatan Kılıçarslan, teftişler sonucunda geçen yıl 337, bu sene dahi şu temel kadar 225 yönetimsel nakdî ceza önerdiklerini vurguladı.

Kılıçarslan, sabık yıl tamlık sektörlerde 15 bin aksiyon yeri denetiminde 64 milyon 569 bin lira para cezası uygulandığını aktararak, “Sabık sene 1000 madende denetim yapmışız. İdari para cezalarının üçte birini madenlerde uygulamışız. Her sene denetleme yapmamıza karşın iyileştirmeler yapılmadığı amacıyla yönetsel mülk cezaları uyguladık. Yeraltı kömür madenlerinde tespit ettiğimiz hususların yarısının giderilmediğini görüyoruz. Programlı teftişlerimizde normalde sakim hususların giderilme oranı yüzdelik 95’tir ama muhalif kömür ocaklarında yüzdelik 50’ye andıran giderememe yahut gidermeme oranları var.” bilgisini verdi.

Marjinal kömür madeni teftişlerinde yeryüzü çok karşılaştıkları eksiklikleri anlatan Kılıçarslan, sözlerine şu şekilde sürdürdü:

“Giderilmeyen hususların önce sırasında tahkimatın yarım yamalak olması var. Toplu ölümlerin birlikte haddinden fazla fazla gündeme gelmeyen tekli ölümlerimiz var. Bunlar göçükler, tahkimat cihetiyle oluşan belalar. Burada iri ayrımsız şaibe olduğunu görüyoruz. Sunma fazla giderilemeyen noksanımız bu. Ardından mekanik, elektrikli takım ve tesislerin temas parlamaya etmen mümteni nitelikte olması gerektiğine ait tespitler var. Bilahare birlikte havalandırmaya ilişik merkezi doğal gaz izlem sensörlerinin nakıs olması evet de on paralık olmaması hususu var.”

“İşverenin gidermediği aynı mevzuata uymazlık var”

Patlama zımnında 41 işçinin hayatını kaybettiği Amasra Beyaz Zehir Müessesesini değme sene ağır ezgi kendisine denetlediklerinin altını çizen Kılıçarslan, şunları kaydetti:

“Amasra Eroin Müessesesinde en üst kazadan önceki 5-11 Teşrinievvel tarihleri arası benzeri denetimimiz var. Bu denetimde 19 mevzuata muhalefet tayin etmişiz. Bunların 16’sı denet esnasında kaldırılmış, artan 3’ü amacıyla ise idari nakdî ceza önerilmiş. Şu dakika anlatım değerlendirme aşamasında amma kısaca 220 bin lira civarında idari nakdî ceza çıkıyor. Rastgele yıl faziletkâr miktarlarda nakdî ceza görüyoruz. Mevzuata ihtilaf çalıştıran yoluyla giderilmediği devir katlayarak para cezası uyguluyoruz. Bu işletmede yazdığımız mevzuata aykırılığın ikisi da geçmiş teftişlerden geliyor. Esasta işverenin gidermediği tıpkısı mevzuata tehalüf var.”

Kılıçarslan, Amasra Beyaz Zehir Müessesesinde 2015 yılında müvellidülhumuza ve hidrojen sülfür sensörünün bulunmaması ile bataklık gazı değerlerinin merkezi doğal gaz izlem sistemi vasıtasıyla kayıt altına alınmaması nedeniyle üretimi durdurma kararı verdiklerini fakat işverenin itirazı konusunda mahkemenin, bilirkişi raporu doğrultusunda durdurma kararını kaldırdığını; 2018 yılında eş eksikliklerden dünya sunulan durdurma cezasına yönelik itirazın bu misil mahkemece reddedildiğini söyledi.

Kılıçarslan, “Akıbet teftişte tayin edilen 3 konuda mevzuata ihtilaf var. Havalandırmanın yönünü ters çevrilecek özellikte olmaması, elektrik ekipmanlarının zaruri özellikte olmaması. Yani ayrımsız gaz deşarjı olduğunda oradaki elektrikli ekipmanların patlamaya hastalık olmaması gerekiyor. TTK’da bunun muadili ekipmanlar var.” ifadelerini kullandı.

“Denetimlerin ardından tam sonuçları alamıyoruz”

Sunumun arkası sıra komisyon üyeleri Vekil Yardımcısı Ertem ve beraberindekilere sorular yöneltti.

Ertem, Soma ve Ermenek’teki eroin kazalarından bilahare hele iştirakçi sağlığına yönelik tedbirlerin arttırıldığını ve bugüne büyüklüğünde müspet sonuçlarının görüldüğünü belirterek, sonuç 8 yıllık süreçte iş kazalarında hayatını kaybedenlerin sayısının azaldığını rapor etti.

Mevzuatta mübayenet yapılması gerekiyorsa Nezaret olarak katkı sunmaya hazır olduklarını aktaran Ertem, “Her tecrübe apayrı bir önlemi yanı sıra getiriyor. Buna de biz bigane kalamayız. Mevzuatımızın yeterli olduğu, denetimlerin yapılması noktasında hassaslık gösterildiği fakat denetimlerin peşi sıra tam sonuçları alamadığımız üzere tıpkısı ebat var. Acep burada caydırıcılıkla ait benzeri iş mi var? Caydırıcı olma noktasında ya mal cezalarını daha aşkın yapacağız evet birlikte üretimi durdurmaya ait tedbirlere başka eksiklikleri da alacağız. İlgili bakanlıklarla bunu müzakere ederek bittabi bir çözüm getirilebilir, ne yapılabilir, onları yapacağız. Amasra kazasından sonraları hakeza bir çalışmamız olacak.” diye niteleyerek konuştu.

Ertem, kazanın illet yaşandığı konusundaki soruya, “Hepimizin üzerinde durduğu havalandırmayla müntesip eksikliğin, tali havalandırma ünitelerinden birisinin bağlantısının olmadığını ve sıkı olduğuyla alakalı ayrımsız belirleme var. Bu belirleme, Düzentileme Bakanlığımızın tespiti kendisine bizde de var. Kazadan 3 dönem ilk bitirdiğimiz denetimimizde bu kusur belirleme edilmiş ancak bunun üretimi durdurmayı gerektirecek düzeyde olmadığına ilgilendiren bile tıpkısı öngörümüz var.” yanıtını verdi.

Ertem, kaza öncesinde metan gazı oranının 2’nin konusunda çıktığı yönünde aynı raporlarının olmadığını sözlerine ekledi.

Share: